Mede op basis van de voorkeur van een meerderheid van de inwoners van Leudal heeft de gemeenteraad op 20 april 2021 besloten om de manier van PMD inzameling vanaf 1 januari 2022 niet te wijzigen. In de commissie fysiek en ook via diverse raadsvragen is de afgelopen anderhalf jaar met enige regelmaat de PMD inzameling aan de orde geweest. Veelal werd toen verwezen naar (of verschuilde men zich achter) de evaluatie die na een jaar plaats zou vinden.

Het college heeft de gemeenteraad voorgesteld om de inzameling van PMD afval te wijzigen door deze huis aan huis op te halen, waarbij de zakken dus voor aan de straat dienen te worden opgehangen. Op 16 mei is de uitgevoerde evaluatie in de commissie besproken. Ondanks dat in het evaluatierapport kanttekeningen worden geplaatst bij de kwaliteit van het gescheiden ingezamelde PMD en GFT-afval in Leudal (beiden bovenmatig vervuild), is de overall conclusie uit die evaluatie dat Leudal wat betreft scheidingsresultaat in de top van Nederland zit. Voor GFT-afval wordt in het rapport de aanbeveling gedaan om te onderzoeken in welke inzamel- routes de vervuiling zit en in deze wijken te starten met controle en handhaving. Die controle per wijk zou voor PMD wat ons betreft ook een logische en prima eerste aanbeveling zijn geweest maar helaas. In het rapport wordt zonder verdere logische verklaring of onderbouwing gesteld dat er een duidelijk aanwijsbare reden voor de vervuiling is, namelijk het inzamelsysteem.

Mate en oorzaak vervuiling

Het inzamelsysteem van het PMD is met ingang van 2022 echter niet gewijzigd. Dat hadden we ook zo besloten. Waarom wordt het inzamelsysteem dan wel als argument gebruikt? Er moet dus een andere verklaring zijn voor de toename van de vervuiling van het PMD. Het wordt echter nog frappanter. In de tabel uit het raadsvoorstel zien we dat in 2021 het percentage vervuilde PMD in Leudal lager was dan dat van Maasgouw in 2022 (18,6%) (en net iets hoger dan Roerdalen (11,8%)). In 2021 hadden we dus veel minder vervuiling met dezelfde wijze van PMD-inzameling als in 2022 15,3% ten opzichte van 36%. Vanuit het college is hier geen verklaring voor gegeven. Het enige dat we teruglezen is dat “de huidige manier van inzamelen met verzamelcontainers niet toekomstbestendig is.” Hoezo dan? Waar blijkt dat uit

Kan het misschien zo zijn dat de stijging van de vervuiling van het PMD te maken heeft met de wijzigingen die wel daadwerkelijk hebben plaats gevonden? Is het een gevolg van de vervuiler betaalt? Restafval werd duurder en werd nog maar 1 keer in de maand opgehaald. Zou het kunnen dat daardoor meer twijfelgevallen onterecht bij het PMD belanden? Om maar zo weinig mogelijk restaval te krijgen? En waardoor er dus meer vervuiling naar de PMD container wordt gebracht? Al dan niet in onwetendheid? Want als we naar de uitgevoerde enquête kijken dan zien we heel vaak communicatie genoemd worden. Men weet niet meer wat wel en wat niet bij het PMD thuishoort. Men weet niet dat het in doorzichtige zakken moet. Valt daar niet al veel winst te behalen?

Alternatieven worden verborgen

In de commissievergadering werd niet gesproken over een andere manier van inzameling van het PMD. In het algemeen werd medegedeeld dat Nedvang verschillende oplossingsrichtingen had aangedragen. Welke dat waren werd in de commissievergadering niet verteld. En ook in het raadsvoorstel zijn de verschillende oplossingsrichtingen niet benoemd. Er zijn dus meerdere oplossingsrichtingen benoemd door NedVang? Welke zijn dat? En waarom worden die niet genoemd in het raadsvoorstel? En waarom wordt dan nu geadviseerd om over te stappen naar huis aan huis inzameling van PMD? Terwijl een deugdelijke onderbouwing daarvoor ontbreekt.

Argumenten om de huidige wijze van ophalen te handhaven

Waarom moeten we de huidige manier van inzameling handhaven en niet overstappen naar huis aan huis ophalen van PMD zoals in het raadsvoorstel geadviseerd?

– Onze inwoners hebben zich in 2021 uitgesproken voor de huidige manier van PMD aanbieden in de wijkmilieuparkjes.

– Uit de recente enquête blijkt dat veel respondanten zich uitspreken tegen huis aan huis ophalen met de volgende argumenten:
o Goed scheiden is ook veel PMD afval die je op een eigen gekozen moment kwijt kunt op een milieupark in de buurt.
o Dan hoef je thuis dus niet meerdere zakken op te slaan tot ze worden opgehaald. Dit neemt plaats in beslag en het gaat stinken. Zeker bij warm weer.
o Veel mensen vrezen dat het aan straat zetten van de zakken en of het ophangen aan de lantaarnpalen gaat zorgen voor veel zwerfaval en rotzooi in de straat. Zakken die wegwaaien en daardoor kapot gaan of door ongedierte kapot worden gemaakt.

– Uit de enquete blijkt ook nog veel winst te behalen is door betere communicatie. Mensen weten het gewoonweg niet wat bij het PMD hoort.

– En dan nog het financiële deel: De huidige manier van inzameling van PMD (bij de wijkmilieuparkjes) is goedkoper dan het huis aan huis inzamelen. Het PMD is vervuild maar tot op heden zo lezen we heeft nog geen afkeur plaatsgevonden. Er bestaat vast een toekomstig financieel risico. De vraag is hoe groot dat risico werkelijk zal zijn en hoe we dat risico kunnen/gaan beheersen. Het financieel risico wordt in het raadsvoorstel gekwantificeerd op €500.000. Dit gaat echter uit van 1300 ton PMD per jaar waarvan ook nog eens alle 1300 ton dan moet worden afgekeurd.

Wij zijn ervan overtuigd dat het aantal ton PMD echter aanzienlijk af zal nemen ten opzichte van het afgelopen jaar als we overschakelen naar huis aan huis opname. Dit ten koste van het restafval, dat zal toenemen. Inwoners zullen namelijk de restafval container als die aan de straat wordt gezet terwijl hij voor 2/3e vol zit gaan vullen met de stinkzakken PMD die thuis nog staan. Ook vrezen we voor toename van illegale dumpingen van PMD. Niet echt goed voor het milieu en de duurzaamheid. Dus minder vergoeding voor PMD, meer kosten voor restafval en meer kosten voor illegale dumpingen. Als we dan ook nog meenemen dat bij voortzetting van de huidige PMD wijze niet alle vrachten met PMD afgekeurd zullen worden, dan kunnen we stellen dat het financiële risico aanzienlijk kleiner zal zijn, en ook meteen een stuk reëler dan voorgeschoteld in dit raadsvoorstel.

Raadsvoorstel is ondermaats

Wij vinden dat we met dit raadsvoorstel een foute weg zouden bewandelen. Wij geloven in de kracht van een goede communicatie en houden vast aan dat wat het beste is voor het milieu en dat waar onze inwoners eerder voor hebben gekozen. Geef onze inwoners de kans om aan te tonen dat het anders kan, zoals we ook al in 2021 hebben laten zien (toen de vervuiling aanzienlijk minder was) en laten we onze inwoners daar actief bij helpen. Wij zijn er van overtuigd dat er met goede voorlichting aan onze inwoners veel bereikt kan worden. En dat resulteert in minder kosten en een duurzamere oplossing.

Besluit

Ronduit Open heeft met een amendement geprobeerd om de huidige wijze van afvalinzameling in ieder geval de komende twee jaar niet te wijzen en door middel van goede voorlichting onze inwoners de kans te geven de kwaliteit van de in te zamelen PMD te verbeteren. Helaas besloot een meerderheid van de gemeenteraad in te stemmen met het ondermaatse raadsvoorstel en de gebrekkige onderbouwing vanuit het college om de wijze van inzameling te wijzigen.