De jaarrekening over 2022 heeft voor Leudal geresulteerd in een overschot van 7,2 miljoen euro. Een miljoenenoverschot lijkt een positief iets. Dat is het ook, beter dan een miljoenentekort. Maar Ronduit Open wil in dit kader voornamelijk wijzen op de noodzaak van een realistische begroting. Het geeft een beter zicht op onze financiële situatie. Het biedt grip op onze uitgaven. Als gemeenteraad hebben we de verantwoordelijkheid om onze begroting op een realistische en verantwoorde manier op te stellen. Het vormt de basis voor verantwoord financieel beheer en het effectief en efficiënt inzetten van onze financiële middelen ten behoeve van onze inwoners.

Het begint allemaal bij het opstellen van de begroting voor afgelopen jaar. Dat gebeurt al in mei 2021. Op basis van de meicirculaire toen is uitgegaan van een uitkering vanuit het Rijk van 53,5 miljoen euro. Met de septembercirculaire kwam er nog eens 3,6 miljoen euro extra bij vanuit het Rijk. Het mooie is dat wij in Leudal deze septembercirculaire niet meenemen in onze begroting, die we twee maanden later pas vaststellen. Tijd genoeg om de extra miljoenen van de septembercirculaire te verwerken in de begroting, maar dat gebeurt in Leudal niet. Waarom? Daarom. Hebben we nooit gedaan dus blijven we ook niet doen. En met de circulaires die volgden kwamen er nog meer miljoenen bij vanuit het Rijk. In totaal ontving Leudal zo’n 10 miljoen euro meer vanuit het Rijk dan in eerste instantie begroot. Natuurlijk stonden daar directe miljoenenkosten tegenover, maar bij lange na niet voor het bedrag dat we extra hebben ontvangen.

Wel begroten maar niet uitgeven

Voor de inhuur van personeel is in totaal zo’n 2,7 miljoen meer uitgegeven dan in eerste instantie begroot. Voor vervangingsinvesteringen van onze wegen begroten we 1,4 miljoen, om er vervolgens amper iets aan uit te geven. Vervangingsinvesteringen rioleringen 1,8 miljoen, en we besteden vervolgens maar de helft. Regulier onderhoud bruggen 93.000 begroot. We besteden maar de helft. Vervangingsinvesteringen openbare verlichting 204.000. We besteden niks. Vervangingsinvesteringen openbaar groen 138.000. We besteden niks. Samen meer dan 2 miljoen euro aan verbeteringen van de openbare ruimte die we wél opnemen in de begroting en dus niet aan allerlei andere belangrijke zaken kunnen besteden, waarvan we dus ook uitgaan dat deze investeringen daadwerkelijk gedaan gaan worden, en waarvan we dus nu concluderen dat we deze miljoenen er onnodig in de administratie aan hebben toegewezen.

Te veel begroot. Onnodig begroot. Te weinig uitgegeven. Niet uitgegeven.

Het saldo na de tweede raadsrapportage is daarmee bijna 3 miljoen euro in de plus. Het jaar 2022 is afgesloten met een kleine 7 miljoen euro in de plus. Dus in de laatste paar maanden van het jaar blijkt dat we in plaats van 3 miljoen euro zelfs 7 miljoen euro gaan overhouden. Ook hier zien we weer hetzelfde beeld. Te veel begroot. Onnodig begroot. Te weinig uitgegeven. Niet uitgegeven. Tienduizenden euro’s te hoge bijstellingen binnen het sociaal domein. Onnodig afschrijvingslasten ingeboekt. Tienduizenden euro’s niet uitgegeven aan groenonderhoud. Tienduizenden euro’s begroot voor een stichting die al failliet was. Onnodig 100.000 euro begroot voor zaken die in regionaal verband al waren begroot. 845.000 euro niet uitgegeven aan het onderhoud van onze gemeenschapshuizen en sportaccommodaties. En dan toch wel de klapper van het jaar. Een incidenteel voordeel van meer dan 1 miljoen euro binnen de jeugdzorg vanwege het woonplaatsbeginsel.

Miljoenen euro’s zijn er begroot om uit te geven ten behoeve van onze inwoners, niet om vervolgens achteraf te concluderen dat deze onnodig en onbedoeld zijn begroot. Het is een miljoenenoverschot dat zich deels tekent door incidentele meevallers, deels door incidentele meevallers die voorkomen hadden kunnen worden, en deels ook door het simpelweg niet uitvoeren van posten die wel structureel zijn opgenomen in de begroting. Samen genoeg voor enorme bedragen die we afgelopen jaar ook anders hadden kunnen inzetten. Anders dan ze op onze spaarrekening houden. Waarvoor betalen we (elk jaar meer) belasting?